Opis
Amfetaminy to cała grupa środków
psychostymulujących pochodnych fenylopropylanu. Środki te, w odróżnieniu
od kokainy powodują długotrwałe pobudzenie. W ciągu ostatnich stu
lat były one wykorzystywane w różnorodny sposób: od zastosowań leczniczych
w medycynie, poprzez stosowanie ich jako środki odchudzające
przez osoby otyłe; były również powszechne wśród sportowców jako
tzw. koks (doping) w sporcie; obecnie pozostają przede wszystkim
środkami odurzającymi, stosowanymi przez narkomanów.
Metamfetamina względem chemicznym
jest podobna do amfetaminy; różni się od niej tylko obecnością grupy N-metylowej.
Jej pobudzające działanie na ośrodkowy układ nerwowy jest słabsze niż amfetaminy, a efekty euforyzujące są podobne do kokainy, ale utrzymują
się dłużej.
Powrót do spisu treści
Zastosowanie
w medycynie
Amfetamina od 1927 r. pod nazwą benzedryny
stosowana była w medycynie do leczenia astmy oskrzelowej (rozszerza
oskrzela) oraz napadowej senności (tzw. narkolepsji; amfetamina
zmniejsza bowiem zapotrzebowanie na sen). Od wielu lat jej zastosowanie
w lecznictwie radykalnie ograniczono. W Polsce została wykreślona z lekospisu.
Tylko w nielicznych krajach nadal jest stosowana w leczeniu zespołów
hiperkinetycznych u dzieci i napadowej senności. Inne odkryte
i wykorzystane właściwości działania amfetaminy - to działanie zmniejszające
łaknienie.
Powrót do spisu treści
Działanie fizjologiczne
-
silne pobudzenie psychomotoryczne
-
brak łaknienia
-
rozszerzenie źrenic
-
przyspieszona akcja serca i szybki oddech
-
podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone
wydalanie moczu
-
jadłowstręt
-
suchość w ustach
-
uszkodzenia szkliwa zębów (siarczan amfetaminy może zamieniać obecny w szkliwie zębów fosforan wapnia w siarczan wapnia, który jest lepiej rozpuszczalny w wodzie - powstałych w ten sposób mikroubytków nie zauważa większość dentystów)
Długość działania
W zależności od spożytej dawki pobudzenie
trwa 2-3 godziny, a nawet dłużej.
Powrót do spisu treści
Odczucia subiektywne
Amfetamiana i metamfetamina mimo
iż różnią się nieco strukturą chemiczną - dają podobny efekt, nie różniący
się wieloma szczegółami. Jest to ogromny przypływ energii i bardzo
wyraźne podwyższenie nastroju aż do euforii. Osoby, będące
pod wpływem tych środków przeżywają wykazują wzmożoną aktywność, której
towarzyszy bezsenność. Osoby takie wydają się bardziej przedsiębiorcze
z równoczesnym brakiem krytycyzmu własnego postępowania.
Pozornie "pozytywne" efekty działania
-
zwiększenie wydolności psychomotorycznej
-
polepszona koncentracja i możliwość
maksymalnego skupienia uwagi
(np. w czasie nauki)
-
przypływ energii i gotowości do działania
-
poczucie pewności i intensywne (subiektywne)
poczucie mocy,
-
euforia
-
odsunięcie poczucia lęku
Negatywne efekty działania
-
drażliwość i agresywność
-
formikacje (wrażenie obecności insektów
na skórze)
-
przymglona świadomość
Powrót do spisu treści
Formy występowania
i sposoby przyjmowania
Amfetamina i metamfetamina przyjmowane
są drogą pokarmową, dożylnie, palone, wdychane przez
nos. Zależnie od drogi przyjęcia ich działanie wykazuje pewne różnice.
Na przykład przy podaniu dożylnym lub paleniu w ciągu 5-15
sekund występuje tzw. kop czyli krótkotrwały okres niezwykle
intensywnej euforii. Podanie doustne i donosowe wywołuje
euforię o słabszym nasileniu, tzw. high (haj). Trwa ona 3-5 minut
po przyjęciu przez śluzówki nosa, a ok. 20 minut po przyjęciu
doustnym.
Zarówno amfetamina jak i metamfetamina
występuje w sprzedaży "ulicznej" w postaci bezwonnego proszku o
gorzko-cierpkim
smaku, w kolorze od białego do ceglastego (w zależności
od zanieczyszczeń oraz użytych w produkcji składników).Czysty chlorowodorek
metamfetaminy nadający się do palenia (podobnie jak "crack"),
występuje w postaci przezroczystych kryształów.
W nielegalnej sprzedaży znajduje
się również nieoczyszczona metamfetamina, produkowana nielegalnie
w prymitywnych laboratoriach i jest to białożółty proszek o zapachu
jaj.
Powrót do spisu treści
Właściwości uzależniające
Uzależnienie psychiczne
Zależność psychiczna jest podobna
do tej, która jest spowodowana przez kokainę. Wywołuje ją atrakcyjny
i euforyczny przebieg działania specyfiku, wzmacniany z kolei przez
przykre dolegliwości związane z jego odstawieniem (złe samopoczucie,
spowolnienie psychiczne, uczucie zmęczenia i apatii), które obserwuje się
już po 12 godzinach od ostatniego zażycia amfetaminy.
Uzależnienie fizyczne
Symptomy zależności fizycznej są
znikome lub wcale nie występują. Jedynie przedłużony czas snu
po tzw. ciągu amfetaminowym, nawet do kilku dni, jest przez niektórych
specjalistów klasyfikowany jako objaw uzależnienia fizycznego. Do najczęściej
pojawiających się objawów abstynencyjnych można zaliczyć uczucie przygnębienia,
zmęczenia i apatii, wewnętrzny niepokój, senność,
bóle głowy, obniżenie napięcia mięśniowego, wzmożone łaknienie
i myśli samobójcze (!). Objawy te rozwijają się dość wolno,
gdyż metabolizm i wydalanie amfetaminy z ustroju przebiega powoli.
Powrót do spisu treści
Zewnętrzne oznaki
używania amfetamin
-
nerwowość, drażliwość
-
rozszerzone źrenice, w nikłym stopniu
reagujące na światło
-
kłopoty ze snem
-
wahania nastroju od euforii do depresji
-
nadmierne poczucie pewności lub nieuzasadniony
strach
-
znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym
używaniu)
Na co należy zwrócić uwagę
-
tabletki, kapsułki,
-
małe opakowania plastikowe zawierające
biały proszek lub kryształy
-
igły, strzykawki
Nazwy slangowe
-
amfa, proszek, spid, proch, feta, setka, witamina A
Powrót do spisu treści
Szczególne zagrożenia
i niebezpieczeństwa
-
Anhedonia - utrata zdolności
odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach zwykle jej dostarczających.
-
Psychoza amfetaminowa o charakterze
majaczeniowo-urojeniowym
(omamy słuchowe i urojenia prześladowcze) - długotrwałe stosowanie amfetaminy
i metamfetaminy często prowadzi do stanów przypominających objawy schizofrenii.
-
Wywołana przez narkotyk głęboka i
ostra depresja może prowadzić do myśli i prób samobójczych nawet
przez długi czas od momentu zaprzestania jego przyjmowania.
-
Zmniejszenie potencji z równoczesnym
wzrostem pożądania. Przy dużym pobudzaniu seksualnym ejakulacja
i orgazm są trudne i niemożliwe do osiągnięcia.
-
Silne pobudzenie oraz zanik
samokontroli prowadzi często do niespodziewanych, bardzo gwałtownych
zachowań.
-
Skrajne wyczerpanie spowodowane
długim okresem intensywnego przyjmowania narkotyku. Z reguły już po kilkudniowym
"ciągu" osoba używająca amfetaminy zapada w przedłużony, niespokojny sen
trwający nawet do 48 godzin.
-
Przedawkowanie przejawia się
w postaci tachykardii, bólów w klatce piersiowej, nadciśnienia tętniczego
i zagrażającej życiu zapaści sercowo-naczyniowej. W wyniku przedawkowania
narkotyku może nastąpić nieodwracalne uszkodzenie drobnych naczyń mózgowych
prowadzące do udarów mózgu.
Strona opracowana w oparciu
o materiały udostępnione dzięki uprzejmości
Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie
oraz Polskiej Sieci Redukcji Szkód.
Powrót do strony
głównej
(c) Narkotyki
i TY
