Opis
Do opiatów zalicza się substancje
otrzymywane z przetworów maku lekarskiego (np. "kompot" uzyskiwany
domowym sposobem ze słomy makowej) jak i również syntetyczne środki
przeciwbólowe, działające na receptor opiatowy. Należą do nich:
opium, morfina i heroina (również w postaci do palenia, znana pod
slangową nazwą: brown sugar). Do grupy tej należy również
metadon - doustny, syntetyczny narkotyk, używany od lat 60-tych jako substytut
heroiny, stosowany w lecznictwie w leczeniu narkomanów przyjmujących narkotyki
drogą iniekcji (zastrzyków). Powyższe substancje, a zwłaszcza
heroinę, uważa się za najbardziej uzależniające znane człowiekowi narkotyki.
Powrót do spisu treści
Zastosowanie
w medycynie
Morfina znalazła zastosowanie
jako silny środek przeciwbólowy m.in. w leczeniu bólu występującego w:
-
zawale mięśnia sercowego
-
niedokrwieniu mięśnia sercowego
-
ciężkich urazach klatki piersiowej z
uszkodzeniem oskrzeli i płuc
-
w zespołach bólowych przebiegających
z męczącym, suchym kaszlem (np. na skutek wciągnięcia opłucnej w proces
chorobowy),
-
w leczeniu bólów nowotworowych.
Metadon jest stosowany w kuracji
substytucyjnej, prowadzonej w ramach specjalnych programów dla osób uzależnionych
od morfiny i heroiny; również jako lek drugiego rzutu w zwalczaniu silnych
bólów okołooperacyjnych i nowotworowych.
Powrót do spisu treści
Działanie fizjologiczne
-
zmniejszenie łaknienia
-
przesunięcie (podwyższenie) granicy
bólu
-
osłabienie i potliwość
-
obniżenie ciśnienia krwi oraz (w nieznacznym
stopniu) temperatury ciała
-
zaparcia i kłopoty z oddawaniem moczu
-
impotencja
-
zwężenie źrenic i osłabienie ich zdolności
do reagowania na światło
Długość działania
-
6-12 godzin (heroina)
-
24-36 godzin (metadon)
Skutki przewlekłego przyjmowania
-
wyniszczenie fizyczne i psychiczne
-
uszkodzenie narządów miąższowych
-
przewlekłe zaparcia
-
zaburzenia menstruacji
-
zaawansowana próchnica zębów
-
zmiany zapalne skóry
-
zanik żył powierzchniowych
Powrót do spisu treści
Odczucia subiektywne
Pozornie "pozytywne" efekty działania
-
euforia (błogostan) i uczucie odprężenia
-
poczucie wewnętrznego zadowolenia i
spokoju
Negatywne efekty działania
-
zmniejszenie uczucia głodu, bólu i potrzeb
seksualnych
-
niepokój ruchowy lub spowolnienie psychoruchowe
i senność
-
subiektywne odczuwanie ciepła przy niewielkim
obniżeniu temperatury ciała
-
zmniejszenie czynników motywacyjnych
-
apatia i wypalenie emocjonalne
-
postawa obronna i wycofująca
Szczególnie nieprzyjemne efekty mogą
wystąpić w trakcie pierwszych prób zażywania opiatów - głównie zaburzona
zostaje praca przewodu pokarmowego.
Powrót do spisu treści
Formy występowania
i sposoby przyjmowania
Opium (zawiera wiele alkaloidów
opiatowych)
-
ciemnobrązowy proszek lub bryłki
Morfina
-
tabletki
-
przeźroczyste kryształki
-
roztwór w ampułkach
Heroina
-
proszek w kolorze od białego do brązowego
-
Na czarnym rynku istnieją dwa rodzaje
nielegalnej heroiny:
-
brown sugar, która ma postać
brązowych bądź różowych granulek lub proszku; jest ona rafinowana w Azji.
-
biała heroina, otrzymywana z
morfiny ma postać drobnego, białego proszku
-
Kolor sprzedawanej na ulicy heroiny
zależy także od domieszek innych narkotyków lub substancji mających po
prostu zwiększyć jej wagę i objętość.
-
"Kompot" - polska heroina. Specyfik
zawierający alkaloidy opium z przewagą morfiny, kodeiny i heroiny. Lekko
oleisty płyn, w kolorze: od słomkowego do brązowego - przechowywany z reguły
w strzykawkach lub w małych plastikowych buteleczkach.
W zależności od formy narkotyku, uwarunkowań
środowiskowych i czynników ekonomicznych istnieje wiele sposobów przyjmowania
opiatów.
Heroina, najczęściej używany nielegalnie
alkaloid opiatowy, jest przyjmowana trzema drogami:
-
wdychanie oparów z podgrzewanej folii
metalowej
-
wciąganie przez śluzówki nosa (sniff)
-
iniekcje - najczęściej dożylne
Powrót do spisu treści
Właściwości uzależniające
Uzależnienie psychiczne
Dochodzi do niego stosunkowo szybko
- na skutek przyjemnego błogostanu w jaki wprowadzahą opiaty, niemal natychmiast
pojawia się potrzeba ponownego przeżycia tego stanu.
Uzależnienie fizyczne
Występuje bardzo szybko i pojawia
się niezależnie od rodzaju alkaloidu opiatowego i sposobu jego używania.
Następstwem są przykre objawy abstynencyjne po odstawieniu narkotyku
- szereg dolegliwości, z których najbardziej charakterystyczne to:
-
"gęsia skórka"
-
łzawienie oczu, wysięk z nosa, kichanie
-
rozszerzenie źrenic
-
nudności, wymioty
-
obniżenie ciśnienia krwi
-
bóle brzucha, biegunka
-
dolegliwości bólowe (bóle stawowo-mięśniowe)
zwłaszcza kończyn dolnych i kręgosłupa
-
zaburzenia snu i utrata łaknienia
-
zmiany nastroju - od przygnębienia i
apatii do drażliwości i napadów złości
głód psychiczny narkotyku - poszukiwanie
i dążenie do zdobycia opiatów
Zjawisko tolerancji
Potrzeba zwiększania dawki, aby uzyskać
na pożądanym poziomie efekt działania narkotyku - to powszechne zjawisko
wśród uzależnionych od opiatów. Czynnikiem, który je ogranicza to koszty
finansowe związane z podniesieniem dawki.
Powrót do spisu treści
Zewnętrzne oznaki
używania opiatów
-
zamroczenie
-
ślady wkłuć na ciele
-
szklane, wodniste oczy
-
zwężone źrenice
-
brak apetytu
-
krople krwi na rękawach
-
katar
-
niemiły zapach w pomieszczeniu
Na co należy zwrócić uwagę
-
igły, strzykawki
-
brązowe watki, kapsle, nakrętki, łyżki
-
rurki do wdychania oparów
-
naczynia pokryte brudnym nalotem
-
osmalone sreberka
-
torebki z brunatnawym proszkiem
-
słoma makowa
Powrót do spisu treści
Szczególne zagrożenia
i niebezpieczeństwa
-
Przedawkowanie
-
depresja oddechowa
-
sinica (najpierw sinienie ust i opuszków
palców)
-
krańcowa senność
-
wiotczenie mięśni szkieletowych - nienaturalne
rozluźnienie
-
zimna, wilgotna i lepka skóra
-
zwolniona akcja serca i niskie ciśnienie
krwi
-
śpiączka i zgon - powodem śmierci jest
ostra niewydolność oddechowa
-
W przypadku przedawkowania najważniejsze
jest podtrzymanie oddechu (sztuczne oddychanie) oraz wezwanie karetki
pogotowia.
-
Ryzyko transmisji chorób zakaźnych
(szczególnie HIV/AIDS i wirusowego zapalenia wątroby) w związku
z iniekcyjną drogą przyjmowania.
-
Intesywność uzależnienia, szczególnie
w przypadku heroiny, bardziej niż w przypadku jakiegokolwiek innego narkotyku
prowadzi do całkowitego podporządkowania życia nałogowi i jego podtrzymania.
Skutki takiego stanu odczuwane są wyraźnie w każdej dziedzinie życia
osoby uzależnionej.
-
Opiaty obniżając napięcie emocjonalne
sprawiają, że osoby przyjmujce je nie czują dyskomfortu swojej,
pogarszającej się sytuacji.
Strona opracowana w oparciu o
materiały udostępnione dzięki uprzejmości
Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie
oraz Polskiej Sieci Redukcji Szkód.
Powrót do strony
głównej
(c) Narkotyki i TY