Co to jest narkotyk?Narkotyk to środek wywołujący uzależnienie. Należy przy tym pamiętać, iż pojęcie to obejmuje zarówno substancje uzależniające o działaniu pobudzającym, np. środki psychostymulujące (amfetamina, kokaina) jak i o działaniu silnie hamującym (np. barbiturany, benzodiazepiny, alkohole, w tym alkohol etylowy) a także środki psychodysleptyczne (halucynogenne, np. LSD-25, meskalina, psylocybina).
Powrót do spisu treści
Co to jest zespół uzależnienia?
Na zespół uzależnienia składają się takie zjawiska fizjologiczne, behawioralne* i poznawcze, kiedy zachowania związane z używaniem substancji uzyskują wyraźną przewagę nad innymi, które były charakterystyczne dla danej osoby.
Powrót do spisu treści
Kiedy możemy rozpoznać zespół uzależnienia?
Najistotniejsze cechy i objawy zespołu uzależnienia to:
Jeśli stwierdzimy, że występują co najmniej trzy z powyższych objawów nieprzerwanie przez miesiąc w ciągu ostatniego roku, rozpoznajemy zespół uzależnienia.
- silna potrzeba lub przymus używania substancji psychoaktywnej,
- utrata samokontroli w używaniu substancji psychoaktywnej (niemożność przerwania przyjmowania, utrata kontroli dawek),
- przyjmowanie substancji w celu uniknięcia objawów abstynencyjnych (patrz niżej),
- wystąpienie zespołu abstynencyjnego po przerwaniu przyjmowania substancji,
- wzrost tolerancji (patrz niżej),
- charakterystyczny indywidualny sposób używania substancji,
- postępujące zaniedbywanie innych zainteresowań lub przyjemności na rzecz zdobywania i przyjmowania substancji uzależniającej,
- zażywanie środka mimo wyraźnych szkód fizycznych, psychicznych, społecznych, o których wiadomo, że mają związek z przyjmowaniem środka.
Powrót do spisu treści
Co to są objawy abstynenckie i zespół abstynencki?
Objawy abstynencyjne to zjawiska fizyczne i psychiczne wiążące się odstawieniem środków psychoaktywnych. Całość takich zjawisk charakterystycznych dla danego środka, nazywamy zespołem abstynencyjnym. Jego występowanie po odstawieniu narkotyku jest jednym z czynników potwierdzających uzależnienie. W sytuacji, gdy najbardziej nasilone są objawy somatyczne** (w przypadku opiatów m.in. biegunka, wymioty, bóle mięśni, wyciek z nosa, nadmierna potliwość) - mówi się o zależności fizycznej. Jeśli większe znaczenie mają dolegliwości psychiczne - mówi się o zależności psychicznej. W praktyce objawy są często ze sobą silnie powiązane, a ich wyraźne rozgraniczenie wydaje się być sztuczne. Najczęściej o zależności psychicznej mówimy w odniesieniu do środków, których odstawienie nie wywołuje wyraźnych zaburzeń somatycznych (np. marihuana).
Powrót do spisu treści
Co to jest tolerancja na narkotyk?Tolerancja na środki psychoaktywne polega na tym, że w celu uzyskania takich jak uprzednio efektów, konieczne jest zwiększenie przyjmowanej dawki.
Powrót do spisu treści
* behawioralny - dotyczący zachowania
** somatyczny (soma - ciało) - dotyczący ciała (organizmu)Materiały udostępniono dzięki uprzejmości Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych - "Powrót z U" (oprac. na podstawie książki "Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych" Karina Chmielewska, Helena Baran-Furga, wyd. Centrum Pomocy Rodzinie przy Towarzystwie Rodzin i Przyjaciół "Powrót z U", 1995 r.).
Powrót do strony głównej
(c) Narkotyki i TY